Powolny wzrost gospodarczy, narastające napięcia geopolityczne, ostra konkurencja technologiczna i groźba ceł amerykańskich: Perspektywy konkurencyjności Europy nie są bynajmniej różowe. Ponadto konieczne jest zwalczanie kryzysu klimatycznego i jego skutków. W poprzedniej kadencji Komisja Europejska przedstawiła z „Green Deal” bezprecedensowy pakiet działań, przede wszystkim w celu drastycznego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, teraz w centrum uwagi znajduje się przemysł europejski.
Brukselska instytucja zamierza w najbliższą środę przedstawić kilka pomysłów i środków mających na celu ponowne skierowanie gospodarki na ścieżkę wzrostu. Z zamiarem przedstawienia, chociażby w ramach tzw. Clean Industrial Deal (CID, „czysty-deal przemysłowy”), pakietu działań dotyczących różnych obszarów, od surowców krytycznych po współpracę międzynarodową. Obejmuje to plan działania na rzecz niższych cen energii. Mają zostać uproszczone m.in. przepisy dotyczące sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju i inwestycji.
Co proponuje Komisja Europejska? Przegląd.
Skupienie się na zielonych technologiach
Główny punkt Clean Industrial Deal koncentruje się na energochłonnych gałęziach przemysłu i czystych, zielonych technologiach („clean-tech”), takich jak turbiny wiatrowe, według projektu
będącego w posiadaniu Niemieckiej Agencji Prasowej. Komisja zakłada, że w przyszłości 40 procent zielonych technologii będzie produkowanych w UE. Zgodnie z projektem, do końca 2026 roku zaproponuje również zaktualizowanie dyrektywy dotyczącej zamówień publicznych w taki sposób, aby nie tylko cena decydowała o wyborze oferenta.
Dostępna energia
Wysokie ceny energii w Europie są problemem dla przemysłu. Dzięki planowi działania na rzecz dostępnej energii Komisja Europejska chce m.in. obniżyć ceny i przyspieszyć rozwój zielonej energii. W tym celu mają zostać uproszczone zasady konkurencji, jak wynika z projektu planu będącego w posiadaniu Niemieckiej Agencji Prasowej. W celu obniżenia kosztów energii elektrycznej Komisja wzywa państwa członkowskie m.in. do obniżenia podatków od energii elektrycznej.
Więcej recyklingu
Zdaniem Komisji Europa powinna bardziej strategicznie podchodzić do pozyskiwania kluczowych surowców, aby radykalnie zmniejszyć zależności i unikać przerw w dostawach, jak stwierdzono w projekcie. Oznacza to m.in.: więcej recyklingu. 25 procent tzw. strategicznych surowców ma pochodzić z recyklingu do końca dekady. W celu
wsparcia tego procesu do końca 2026 roku ma powstać ustawa tworząca jednolity rynek dla odpadów i materiałów wielokrotnego użytku.
Mniej obowiązków sprawozdawczych
Jak wynika z projektu będącego w posiadaniu Niemieckiej Agencji Prasowej, unijne wymagania dotyczące sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju mogą w przyszłości dotyczyć mniejszej liczby firm, na przykład nie będą już obejmować małych i średnich przedsiębiorstw, zgodnie z wolą Komisji. Również unijne prawo dotyczące łańcucha dostaw ma być zmienione. Projekt sugeruje, że mogą zostać zaproponowane zmniejszenie niektórych zobowiązań.
Poseł do Parlamentu Europejskiego z CSU, Markus Ferber, powiedział, że sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju w ostatnich latach „wypadła z torów”. Dodał, że „fali biurokracji, która pojawia się wraz z europejskim prawem dotyczącym łańcucha dostaw i sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, jest ogromna.” Komisja dobrze robi porządkując tę kwestię. Są to bardzo znaczące propozycje, które nie powinny zostać rozproszone w procesie legislacyjnym.
Finansowanie
Według danych Komisji zielona transformacja wymaga bilionowych inwestycji w energię, przemysł i transport, jak wynika z projektu Clean
Industrial Deal. Między innymi ma zostać ułatwione przyznawanie pomocy państwa. Poza środkami publicznymi, zgodnie z życzeniem Komisji, powinien być wykorzystywany głównie prywatny kapitał.
Jak wynika z projektu dotyczącego uproszczenia inwestycji będącego w posiadaniu dpa, instytucja zamierza m.in. zwiększyć program InvestEU, program długoterminowego finansowania UE, o 2,5 miliarda euro do 28,6 miliarda euro w postaci gwarancji UE. Spodziewa się, że zachęci to co najmniej do 50 miliardów euro prywatnych inwestycji. Dzięki gwarancjom z budżetu UE InvestEU zabezpiecza kredyty Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EIB) i innych instytucji finansowych.
Komisja trzyma się celów klimatycznych
Pomimo wszystkich działań Komisja Europejska trzyma się celu, aby do 2050 roku uczynić wspólnotę państw klimatycznie neutralną — czyli nie emitować więcej gazów cieplarnianych niż mogą one zostać ponownie związane. Zgodnie z projektem, ma też zostać osiągnięty cel pośredni redukcji emisji gazów cieplarnianych o 90 procent do 2040 roku. Ten cel pośredni jest jak dotąd zaleceniem Komisji Europejskiej, a propozycja wiążącej ustawy jeszcze nie
